حاملگی پوچ

حاملگی پوچ زمانی اتفاق می افتد که تخمک بارور شده به دیواره رحم می چسبد اما جنین رشد نمی کند. در واقع در حاملگی پوچ ساک حاملگی خالی است. این نوع بارداری منجر به سقط در سه ماهه اول می شود.

حاملگی پوچ چیست؟

حاملگی پوچ نوعی سقط زودرس است که در آن تخمک بارور شده به دیواره رحم چسبیده اما قادر به رشد نیست. در این نوع بارداری جنین رشد نمی کند اما ساک بارداری (محل رشد جنین) بزرگ می شود. جفت و ساک حاملگی حتی در نبود جنین هورمون های بارداری را ترشح می کنند. این شرایط منجر به مثبت شدن تست و بروز علائم بارداری می شود.

زمان سقط حاملگی پوچ

حاملگی پوچ منجر به سقط خود به خودی در سه ماهه اول بارداری می شود. در دوران جنینی، تخمک بارور شده به بلاستوسیت تبدیل می شود. هفته ی چهارم بلاستوسیت به دیواره رحم می چسبد و به جنین (امبریو) تبدیل می شود. در حاملگی پوچ، ساک بارداری بدون جنین رشد کرده و در نهایت یکی از موارد زیر اتفاق می افتد:

• در اوایل بارداری از بین می رود به طوریکه شما اصلا متوجه آن نمی شوید.
• تست بارداری مثبت شده، علائم بارداری ظاهر می شوند اما در اولین سونوگرافی ساک حاملگی خالی است.
• تست بارداری مثبت و علائم بارداری وجود دارد اما سقط می شود.

آیا حاملگی پوچ شایع است؟

حاملگی پوچ یکی از علل اصلی سقط خود به خودی در سه ماهه اول بارداری است.

علائم حاملگی پوچ

گاهی ساک خالی در هفته های اول سقط می شود و شما اصلا متوجه بارداری تان نمی شوید. در برخی دیگر، علائم بارداری مانند عقب افتادن قائدگی، مثبت شدن تست بارداری، تهوع صبحگاهی و سفت شدن پستان ها وجود دارد.

در بقیه موارد علائم شبیه به سقط جنین است:

• خونریزی واژینال: لکه بینی، خونریزی یا دفع لخته و ترشحات قهوه ای
• گرفتگی: احساس درد و گرفتگی عضلات لگن و شکم

تنها راه تشخیص قطعی حاملگی پوچ سونوگرافی است. در سونوگرافی یک ساک بدون جنین دیده می شود.

علت حاملگی پوچ

در اکثر موارد حاملگی پوچ در اثر اختلالات ژنتیکی یا کروموزومی در حین تقسیم سلول ها ایجاد می شود. پس از لقاح، تخمک بارور شده شروع به تقسیم کرده و پس از 10 روز امبریو تشکیل می شود. در حاملگی پوچ، امبریو تشکیل نشده یا رشد آن متوقف می شود.

سقط حاملگی پوچ

در برخی افراد ساک بارداری بدون نیاز به مصرف دارو یا مراجعه به پزشک دفع می شود. در برخی دیگر دفع به راحتی انجام نشده و نیاز به مداخلات پزشکی است:

• کورتاژ: یک عمل جراحی برای خارج کردن محتویات رحم است. در این روش دهانه رحم باز می شود و با کمک ساکشن بقایای بارداری از رحم خارج می شود. کورتاژ تحت بیهوشی عمومی انجام می شود.
• سقط طبیعی: بر اساس شرایط شما ممکن است پزشک توصیه به سقط طبیعی کند. در این حالت، روزها یا هفته ها طول می کشد تا محتویات رحم دفع شوند. درد شکم، گرفتگی عضلات و خونریزی از علائم شروع سقط هستند.
• دارو: در برخی موارد پزشک داروی میزوپروستول تجویز می کند. این دارو به سقط جنین کمک می کند. معمولا احساس گرفتگی، درد شکم و خونریزی بین 30 دقیقه تا 10 ساعت پس از مصرف دارو شروع می شود.

معمولا 4 تا 6 هفته پس از سقط یا کورتاژ سونوگرافی مجدد برای اطمینان از خالی بودن رحم و عدم عفونت انجام می شود.

تشخیص حاملگی پوچ

بارداری پوچ با سونوگرافی واژینال در سه ماهه اول به خصوص هفته ی هفتم تا نهم قابل تشخیص است. در حالت طبیعی بین هفته هفتم تا نهم جنین در سونوگرافی دیده می شود اما در بارداری پوچ ساک خالی است.

عدد بتا در حاملگی پوچ

هورمون گنادوتروپین جفتی هورمونی است که تنها در دوران بارداری تولید می شود. اوایل بارداری مقدار آن به سرعت افزایش و بین هفته ی هشتم تا دهم بارداری به حداکثر می رسد. در صورتیکه در آزمایش خون مقدار hCG متناسب با سن بارداری نباشد احتمال سقط یا مشکل دیگری وجود دارد. در برخی موارد پزشکان برای ارزیابی تغییرات این هورمون تست را در عرض چند روز تکرار می کنند. این یک روش مناسب برای تشخیص حاملگی پوچ است.

عوارض حاملگی پوچ

این نوع حاملگی در اکثر موارد مشکل جدی ایجاد نمی کند. اما به ندرت  ممکن است موارد زیر دیده شود:

• خونریزی شدید
• عفونت
• زخم و آسیب رحم (در اثر کورتاژ)

بهبودی پس از سقط حاملگی پوچ

معمولا حداکثر تا یک ماه پس از سقط یا کورتاژ علائم از بین می روند. گرفتگی عضلات بیشتر از یک هفته طول نمی کشد اما خونریزی ممکن است تا چند هفته ادامه داشته باشد. گاهی هورمون های بارداری در بدن باقی مانده و موجب تعویق سیکل قاعدگی می شوند. به طور کلی اکثر افراد بین 4 تا 6 هفته پس از حاملگی پوچ پریود می شوند.

پیشگیری از حاملگی پوچ

حاملگی پوچ قابل پیشگیری نیست. برخی افراد آزمایش ژنتیک بر روی محصول سقط انجام می دهند. این آزمایش برای بررسی علت سقط  است و به زوج هایی که سابقه سقط مکرر دارند توصیه می شود.

بارداری مجدد بعد از حاملگی پوچ

اکثر پزشکان به افرادی که تجربه سقط داشته اند اقدام مجدد را پس از یک یا دو دوره قاعدگی منظم توصیه می کنند.

احتمال تکرار حاملگی پوچ

احتمال تکرار بارداری پوچ کم است و اکثر افراد پس از آن بارداری سالمی را تجربه می کنند. در مواردیکه زوج سابقه بیش از یک حاملگی پوچ دارند توصیه به انجام آزمایش برای شناسایی علت آن می شود.

آیا حاملگی پوچ همان سقط است؟

بله، حاملگی پوچ نوعی سقط است. در واقع، به پایان خود به خودی بارداری قبل از هفته بیستم سقط گفته و حاملگی پوچ قبل از هفته 13 از بین رفته و به آن سقط زود هنگام  گفته می شود.

آیا هورمون hCG در حاملگی پوچ بالا می رود؟

در اکثر موارد هورمون hCG افزایش یافته و موجب مثبت شدن تست و شروع علائم  بارداری می شود. علت آن ترشح هورمون hCG از جفت است.

IVF و حاملگی پوچ

بر اساس مطالعات انجام شده احتمال حاملگی پوچ در افرادی که IVF انجام داده اند نسبت به دیگران بیشتر نیست. در واقع، شانس بارداری پوچ در IVF با بارداری طبیعی کاملا یکسان است.