تفسیر نتیجه آزمایش (PCR) کرونا

در حال حاضر، دو نوع آمایش کرونا، مولکولی و سرولوژی، وجود دارد، که بر حسب نیاز فرد و تشخیص پزشک، یکی از این آزمایشات برای فرد انجام می شود. در اینجا به تفسیر نتیجه آزمایش مولکولی (PCR) می پردازیم.

آزمایش مولکولی کرونا، آزمایشی است که بر روی نمونه گرفته شده از ته حلق و بینی انجام می شود. نتیجه این آزمایش به شما می گوید که به بیماری کرونا (Covid-19) مبتلا هستید یا خیر. در این آزمایش حضور ماده ژنتیکی ویروس کرونا مورد بررسی قرار می گیرد که در موارد زیر کاربرد دارد:

• تایید تشخیص ابتلا به بیماری کرونا در افرادی که علائم مرتبط با این بیماری را بروز می دهند.
• تشخیص بیماری در جمعیت با ریسک بالای مواجهه و ابتلا به این ویروس، مانند کارکنان مراکز درمانی.
• تایید تشخیص عفونت در افرادی که در تماس با فرد مبتلا بوده اند.
• ارزیابی اینکه آیا فرد مبتلا، بعد از اتمام بروز علائم، کاملا بهبود پیدا کرده یا هنوز درگیر عفونت می باشد.

تفسیر نتیجه آزمایش مولکولی در فرد با علائم بیماری کرونا:

اگرچه هنوز به طور دقیق، مدت زمان وجود ویروس در بدن فرد مبتلا به خوبی تعیین نشده است. مطالعات برای تعیین پویایی ویروس در مایعات مختلف بدن در حال انجام است. تا به امروز ثابت شده است که ویروس می تواند حداقل از 48 ساعت قبل از شروع علائم و تا 12 تا 14 روز پس از آن (حداقل 6-7 روز)، در نمونه های دستگاه تنفسی فوقانی (سواپ های حلق و بینی) و تا 20 روز یا بیشتر در نمونه های دستگاه تنفسی تحتانی، شامل خلط و آسپیره نای، لاواژ برونشیو آلوئولار و … تشخیص داده شود.

زمان آماده شدن نتیجه آزمایش کرونا و تکنیک بکار گیری آن:

نتیجه این آزمایش در حدود 48 ساعت کاری بعد از نمونه گیری آماده می شود. این آزمایش با بکارگیری تکنیک real-time RT-PCR انجام می شود. در این روش با توجه به شناختی که از توالی ژنوم ویروس کرونا وجود دارد، پروب و پرایمر برای نواحی از ژنوم آن طراحی می شود. در صورت حضور ویروس در نمونه، این نواحی ژنی تکثیر می شوند و تکثیر آن به صورت عدد ct گزارش می شود. بر حسب میزان ct، نتیجه به صورت مثبت و منفی گزارش می شود.

در نظر داشته باشید که نتیجه این آزمایش می تواند منفی کاذب و یا مثبت کاذب نیز داشته باشد. منفی کاذب مواردی است که نتیجه ازمایش بیان کننده این است که فرد مبتلا نیست اما در حقیقت فرد مبتلاست. اما آزمایش تشخیص نداده که می تواند به دلایل مختلفی از جمله، نمونه نامناسب (نحوه درست نمونه گیری بسیار پراهمیت است)، قدرت پایین روش آزمایش بکار رفته باشد. وجود جهش در قسمت هایی از ژنوم ویروس که پروب یا پرایمر برای آنها طراحی شده است، باشد.

مثبت کاذب نیز مواردی است که علارغم سالم بودن فرد، نتیجه آزمایش به اشتباه مثبت شده است. بیشتر نتایج مثبت کاذب به دلیل وجود آلودگی در آزمایشگاه و یا بروز مشکلات دیگری است که رد نحوه کار آزمایشگاه رخ می دهد.

تفسیر نتیجه آزمایش مولکولی در فرد بدون علائم بیماری کرونا:

در یک فردی که علائمی از بیماری کرونا را نشان نمی دهد، به علت اینکه هیچ تاریخی برای در نظر گرفتن رفرنس وجود ندارد.

نتیجه منفی PCR ممکن است به سه دلیل بدست آید:

1.  نبود حجم کافی از ویروس برای شناسایی
2.  فرد در دوره پس از عفونت قرار دارد 
3.  اینکه فرد فقط به دلیل اینکه هرگز آلوده نشده است.

بدین ترتیب، نتیجه منفی عفونت احتمالی را رد نمی کند.

ژنوم ویروس کرونا توسط مسئول فنی آزمایشگاه ژنتیک پارس ژنوم (دکتر شهرام سواد)، برای اولین بار در ایران توالی یابی شده است. با توجه به آگاهی کامل از توالی ژنتیکی این ویروس، آزمایش مولکولی PCR با پروب و پرایمر های اختصاصی برای شناسایی این ویروس در این مرکز طراحی شده است که اختصاصیت و حساسیت بالایی دارد و با بالاترین کیفیت انجام می شود.

از دیگر ویژگی های منحصربفرد انجام این آزمایش در این مرکز، امکان ثبت درخواست انجام آزمایش به صورت آنلاین و درخواست نمونه گیری در منزل و یا محل کار است.