درمان سرطان پروستات پیشرفته

یکی از نشانه های اصلی سرطان پروستات پیشرفته متاستاز به استخوان ها است. این نوع متاستاز ممکن است موجب شکستگی استخوان ها، فشردگی طناب نخاعی و بالا رفتن کلسیم خون شود.

یکی از مهمترین اقدامات درمانی در افراد مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته پیشگیری یا کاهش سرعت پخش سلول های سرطانی به استخوان ها است. در بیمارانی که سرطان به استخوان متاستاز داده کنترل بیماری و تسکین درد در پروسه ی درمان بسیار اهمیت دارد.

در این مقاله اطلاعاتی در مورد انواع درمان سرطان پروستات پیشرفته آورده شده است.

انواع درمان سرطان پروستات پیشرفته

بیس‌فسفونات‌ها (bisphosphonates)

بیس فسفونات ها دسته ای از داروها هستند که موجب مهار نوعی از سلول های استخوانی به نام استئوکلاست می شوند. در حالت نرمال، استئوکلاست با تجزیه ی مواد معدنی درون استخوان به حفظ و سلامت آن کمک می کند. با گسترش سلول های سرطانی به بافت استخوان این سلول ها بیش از حد فعال می شوند. در این شرایط بیس فسفونات ها:

• درد را تسکین داده و به کاهش کلسیم کمک می کنند.
• سرعت رشد سلول های سرطانی در بافت استخوان را کمتر و از شکستگی جلوگیری می کنند.
• در مبتلایانی که در حال هورمون تراپی هستند به تقویت استخوان ها کمک می کنند.

زولدرونیک اسید با نام تجاری زومتا (Zometa) یک نوع بیس فسفونات است که معمولا به مبتلایان سرطان پروستات تجویز می شود. این دارو به صورت درون وریدی و ماهیانه یا یک بار در هر سه ماه تجویز می شود. معمولا همراه با آن مکمل های حاوی کلسیم یا ویتامین D برای جلوگیری از کمبود کلسیم توصیه می شوند.   

عوارض جانبی بیس فسفونات ها

علائمی شبیه به آنفولانزا، درد مفاصل و استخوان ها شایع ترین عوارض جانبی بیس فسفونات ها هستند. از آنجائیکه این داروها در برخی بیماران موجب اختلالات کلیوی نیز می شوند، به افراد مبتلا به نارسایی کلیه تجویز نمی شوند.

یکی از عوارض جانبی نادر اما بسیار خطرناک بیس فسفونات ها استئونکروز یا تحلیل استخوان فک (ONJ) است. این حالت باعث التهاب لثه و لق شدن دندان ها می شود. از آنجائیکه در اکثر موارد ONJ در طی پروسه های درمانی دندان در این بیماران رخ می دهد، توصیه می شود پیش از شروع مصرف بیس فسفونات ها برای چکاپ دندان های خود اقدام کنند.

دنوزوماب

دنوزوماب با نام تجاری اکسجوا (Xgeva) داروی دیگری است که به بیماران مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته تجویز می شود. این دارو با مکانیسمی متفاوت از بیس فسفونات ها موجب مهار استئوکلاست ها شده و به موارد زیر کمک می کند:

• پیشگیری از شکستگی استخوان ها در بیماران مبتلا به سرطان پروستات متاستاتیک. همچنین، این دارو به بیماران مقاوم به زولدرونیک اسید تجویز می شود.
• کمک به تقویت استخوان ها در افرادی که هورمون تراپی می شوند.

این دارو به صورت زیر جلدی و ماهیانه تزریق می شود. برای پیشگیری از عوارض ناشی از کمبود کلسیم مصرف مکمل های حاوی ویتامین D و کلسیم در طول درمان با این دارو توصیه می شود.

عوارض جانبی دنوزوماب

حالت تهوع، اسهال، احساس ضعف و خستگی شایع ترین عوارض جانبی دنوزوماب هستند. همانند بیس فسفونات ها، تحلیل استخوان فک از عوارض جانبی خطرناک این دارو است.

کورتیکواستروئیدها

مطالعات نشان می دهند برخی از داروهای کورتیکواستروئیدی (مانند پردنیزون و دگزامتازون) به تسکین دردهای استخوانی و کاهش میزان PSA کمک می کنند.

رادیو تراپی

رادیو تراپی به خصوص در شرایطی که یک یا تعداد کمی از استخوان ها درگیر هستند به تسکین درد کمک می کند. همچنین در مواردیکه سرطان به نخاع متاستاز داده باشد، رادیو تراپی طناب نخاعی به کاهش فشار و جلوگیری از فلج شدگی کمک می کند.

رادیو داروها

رادیو داروها حاوی مواد رادیو اکتیو هستند. این داروها پس از تزریق به صورت درون وریدی وارد استخوان های آسیب دیده می شوند و با تششعات خود سلول های سرطانی را از بین می برند. رادیو داروها به بیماران مبتلا به سرطان پروستات بسیار پیشرفته تجویز می شوند. بر خلاف رادیوتراپی، این داروها قادر به اثر گذاری همزمان بر تعداد زیادی از استخوان ها هستند.

رادیو داروهای مورد استفاده برای درمان سرطان پروستات متاستاتیک به استخوان:

• استرانسیوم-89 (متاسترون)
• ساماریوم-153
• رادیوم-223

تمام داروهای فوق به تسکین درد های استخوانی کمک می کنند. رادیوم-223 در افزایش طول عمر بیمارانی که سرطان پروستات به استخوان هایشان متاستاز داده است (نه سایر اندام ها مثل ریه) موثر است.

شایع ترین عوارض جانبی رادیو داروها کاهش تعداد سلول های خونی و افزایش ریسک خونریزی و عفونت است.

کیفوپلاستی (Kyphoplasty)

در کیفوپلاستی پزشک یک خراش کوچک در پشت بیمار ایجاد و یک بالن را وارد مهره آسیب دیده می کند. بالن ابتدا باد شده و سپس فضای بین استخوان های ستون مهره با ماده ای شبیه به سیمان پر می شود. این کار به تقویت استخوان ها و نخاع کمک می کند.